Bài 4: Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn. Tiếp tuyến của đường tròn

Bài 4: Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn. Tiếp tuyến của đường tròn

Trong bài học này, chúng ta sẽ tìm hiểu về vị trí tương đối giữa đường thẳng và đường tròn, cũng như khái niệm về tiếp tuyến của đường tròn. Hãy cùng nhau phân tích chi tiết các khái niệm và bài tập liên quan.

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

2. Dự đoán số điểm chung của đường thẳng và đường tròn.

Dự đoán: Có thể có 0, 1 hoặc 2 điểm chung giữa đường thẳng và đường tròn.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

I. THỰC HIỆN CÁC HOẠT ĐỘNG SAU

  1. Đường thẳng và đường tròn cắt nhau
  2. Khi đường thẳng và đường tròn có hai điểm chung, ta nói chúng cắt nhau.

  3. Đường thẳng và đường tròn tiếp xúc nhau
  4. Khi đường thẳng và đường tròn chỉ có một điểm chung, ta nói chúng tiếp xúc nhau.

  5. Đường thẳng và đường tròn không giao nhau
    1. Khi không có điểm chung, ta nói chúng không giao nhau.
    2. Để xác định vị trí tương đối giữa đường thẳng và đường tròn, ta sử dụng hệ thức:
      • Đường thẳng và đường tròn cắt nhau nếu d < R
      • Đường thẳng và đường tròn không giao nhau nếu d > R

4. Giải bài tập

Cho đường thẳng d và một điểm O cách d là 1cm. Vẽ đường tròn tâm O bán kính 3cm.

  1. Vị trí của đường thẳng d đối với đường tròn.
  2. d < R, nên d và đường tròn cắt nhau.

  3. Tính độ dài đoạn thẳng AB.
  4. Đặt OH vuông góc AB tại H, áp dụng định lý Pythagoras, ta tính được AB.

II. THỰC HIỆN CÁC HOẠT ĐỘNG SAU

  1. Đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn
  2. Để chứng minh một đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn, ta cần chứng minh rằng đường thẳng đó vuông góc với bán kính tại điểm tiếp xúc.

  3. Làm bài tập và vẽ tiếp tuyến của đường tròn
  4. Thực hiện các bước để chứng minh đường thẳng là tiếp tuyến của đường tròn khi điểm nằm trên đường tròn hoặc bên ngoài đường tròn.

Thông qua việc thực hành các bài tập và lý thuyết, chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn, cũng như khái niệm về tiếp tuyến của đường tròn. Chúc các em học tốt!

Bài tập và hướng dẫn giải

C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

Câu 1: Trang 106 sách VNEN 9 tập 1

Điền vào chỗ chấm (....) (R là bán kính của đường tròn, d là khoảng cách từ tâm đến đường thẳng)

R

d

Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn

5cm

2cm

…………….

4cm

…………..

tiếp xúc nhau

3dm

7dm

.............

Trả lời: Cách làm:Đường tròn có bán kính R và đường thẳng có khoảng cách đến tâm d:- Nếu R > d + 2cm: Đường... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 2: Trang 106 sách VNEN 9 tập 1

Trên mặt phẳng tọa độ Oxy, cho điểm A(2; 4). Hãy xác định vị trí tương đối của đường tròn (A; 2) và các trục tọa độ.

Trả lời: Cách làm:Bước 1: Vẽ điểm A(2;4) trên mặt phẳng tọa độ Oxy.Bước 2: Vẽ đường tròn (A;2) với tâm A(2;4)... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 3: Trang 106 sách VNEN 9 tập 1

Cho đường tròn (O), dây AB khác đường kính, lấy I là trung điểm của AB. Đường thẳng OI cắt tiếp tuyến tại A của đường tròn ở điểm C.

a) Chứng minh CB là tiếp tuyến của đường tròn.

b) Cho bán kính của đường tròn bằng 13cm, AB = 24ccm. Tính độ dài OC.

Trả lời: a) Ta có I là trung điểm của AB nên OI vuông góc với AB và OI là phân giác của góc AOB. Xét tam giác... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 4: Trang 106 sách VNEN 9 tập 1

Cho đường tròn tâm O đường kính DA = 2R, dây BC $\perp $ OA tại M, gọi E là điểm đối xứng với A qua M.

a) Tức giác ACEB là hình gì? Vì sao?

b) Gọi K là giao của CE và BD. Chứng minh rằng K nằm trên đường tròn đường kính ED.

c) Nếu AM = $\frac{2R}{3}$. Tính độ dài dây DB theo R.

Trả lời: Để giải câu hỏi trên, ta thực hiện các bước sau:a) Tứ giác ACEB có BC thẳng hàng với AE và BM = CM,... Xem hướng dẫn giải chi tiết

D.E. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG và TÌM TÒI, MỞ RỘNG

Câu 1: Trang 107 sách VNEN 9 tập 1

Đố: Dây cu-roa trên hình 103 có những phần là tiếp tuyến của các đường tròn tâm A, B, C. Chiều quay của đường tròn tâm B ngược chiều quay của kim đồng hồ. Tìm chiều quay của đường tròn tâm A và đường tròn tâm C (cùng chiều quay hay ngược chiều quay của kim đồng hồ)

Trả lời: Cách làm: - Xác định vị trí của các đường tròn A, B, C liên quan đến dây cu-roa.- Phân tích sự tương... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 2: Trang 107 sách VNEN 9 tập 1

Bánh của tàu hỏa và đường ray tàu trên một đoạn đường có vị trí như thế nào với nhau? (Nếu xem bánh xe của tàu hỏa là hình tròn và đường ray là đường thẳng, hình 104).

Trả lời: Cách làm:Bước 1: Xác định vị trí của bánh xe và đường ray trên một đoạn đường.Bước 2: Xác định mối... Xem hướng dẫn giải chi tiết

Câu 3: Trang 107 sách VNEN 9 tập 1

Cho tam giác ABC vuông ở A (AB < AC) có đường cao là AH. Trên nửa mặt phẳng bờ BC chứa đỉnh A vẽ đường tròn đường kình BH cắt cạnh AB tại E và đường tròn đường kình CH cắt cạnh AC tại F.

a) Chứng minh rằng tứ giác AFHE là hình chữ nhật.

b) Xác định vị trí tương đối của đường tròn đường kính BH với AH.

c) Chứng minh rằng EF là tiếp tuyến chung của hai đường tròn.

d) Biết thêm góc $\widehat{ACB}$ = $30^{\circ}$. Chứng minh rằng bán kính của đường tròn đường kính HC gấp ba lần bán kính của đường tròn đường kính HB.

Trả lời: Để giải bài toán trên, ta sẽ thực hiện các bước sau:a) Ta có tam giác BEH nội tiếp trong đường tròn... Xem hướng dẫn giải chi tiết
0.06373 sec| 2144.273 kb