Soạn bài Chuyện người con gái nam xương

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

- Vũ Thị Thiết quê ở Nam Xương, tính thùy mị, nết na, tư dung tốt đẹp.

- Trương Sinh có tính đa nghi.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Vũ Thị Thiết muốn nhắn gửi chồng: nàng không cần công danh phù phiếm, chỉ mong chàng bình an trở về. Hơn nữa nàng cũng bộc lộ nỗi khắc khoải nhớ chồng, coi hạnh phúc gia đình là trên hết.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Tình huống bất ngờ xuất hiện là: đứa con nói với Trương Sinh rằng trước đây cũng có người đàn ông đêm nào cũng đến, mẹ đi cũng đi, mẹ ngồi cũng ngồi nhưng chẳng bao giờ bế con. Trương Sinh nghi vợ ngoại tình nên đã la lên cho hả giận.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

- Khi bị chồng nghi ngờ, Vũ Thị Thiết đã có những lời nói:

+ Thiếp vốn con kẻ khó, được nương tựa nhà giàu.

+ Cách biệt ba năm giữ gìn một tiết.

+ Tô son điểm phấn từng đã nguôi lòng, ngõ liễu tường hoa chưa hề bén gót.

+ Dám xin bày tỏ để cởi mối nghi ngờ. Mong chàng đừng một mực nghi oan cho thiếp.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

- Chi tiết kì ảo thứ nhất: Phan Lang đêm nằm mộng thấy có người xin chàng thả rùa xanh mà chàng vừa bắt được (Linh phi hóa thân)

- Chi tiết kì ảo thứ hai: Vũ Nương và Phan lang được Linh Phi cứu sống và cho ở nơi động rùa dưới thủy cung. Sau đó, Phan Lang được hồi sinh và trở về trần gian

- Chi tiết kì ảo thứ ba: linh hồn Vũ Nương trở về trên bến sông khi Trương Sinh lập đàn giải oan, nàng nói vài lời tỏ minh rồi từ từ biến mất trong sương khói mịt mờ.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

- Vũ Nương là người ngày trước bị vu oan, phải gieo mình xuống sông tự tử nhưng được các nàng tiên trong cung cứu giúp.

- Chi tiết không có thật: các nàng tiên trong cung nước rẽ một đường nước cho Vũ Nương thoát chết.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Trương Sinh lập đàn tràng dài ba ngày đêm ở bến Hoàng Giang, Vũ Nương ngồi trên kiệu hoa sau có năm mươi chiếc xe cờ tán, lúc ẩn, lúc hiện.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, chú ý các tình tiết, sự kiện chính

Vũ Nương là cô gái xinh đẹp, thùy mị, nết na khiến chàng Trương đem lòng yêu mến và cưới về làm vợ. Ngày chồng tòng quân, nàng đau lòng, dặn dò và mong chồng bình an trở về. Ở nhà, nàng một lòng một dạ chăm sóc con trai và chăm sóc mẹ chồng những ngày cuối đời. Khi chồng trở về, bế con ra thăm mộ mẹ, đứa nhỏ đã tiết lộ bố nó đêm nào cũng đến thăm nó khiến Trương Sinh đem lòng nghi ngờ, ghen tuông. Trương Sinh về nhà đã chửi mắng nàng và đuổi nàng đi mặc cho nàng van xin và thanh minh. Để chứng minh tấm lòng chung thủy của mình Vũ Nương đã nhảy sông tự tử. Sau này, khi Trương Sinh hiểu ra oan khuất của nàng đã vô cùng đau xót nhưng nàng không thể trở về nhân gian được nữa mà mãi ở lại nơi thủy cung.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Chi tiết tác giả đã sáng tạo:

- Khi chồng đi lính chưa được bao lâu thì Vũ Nương sinh bé Đản và một mình gánh vác hết việc nhà chồng nhưng nàng chứ bao giờ chểnh mảng chuyện con cái. Để con trai bớt đi cảm giác thiếu vắng tình cảm của người cha, nàng chỉ bóng mình trên vách và bảo đó là cha Đản.

=> Nhận xét về số phận, phẩm chất của nhân vật này:

- Là người mẹ yêu con hết mực

- Chồng đi xa vẫn một lòng chung thủy, thương nhớ chồng khôn nguôi, mong chồng trở về bình yên vô sự, ngày qua tháng lại một mình vò võ nuôi con.

- Vì vậy, người chồng đa nghi vì nghe lời con trẻ ngây thơ nên nghi oan, cho rằng nàng đã thất tiết, mắng nhiếc, đánh và đuổi nàng đi mặc nàng đau khổ, khóc lóc bày tỏ nỗi oan.

=> Hiện lên với số phận của nạn nhân trong chiến tranh, khắc khổ nhưng vẫn giữ phẩm chất tốt đẹp.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

- Các chỉ tiết kì ảo thể hiện tập trung ở phần (3), trước hết là không gian nghệ thuật - cung điện, đến đài sang trọng ở dưới nước của rùa thần, là nơi ở của vợ vua kiền Nam Hải, nơi sinh sống của các nàng tiên. Không gian ki lạ này gắn liền với một chi tiết ki áo khác, đó là: "Tôi (Vũ Nương) ngày trước không may bị người vu oan, phải gieo mình xuông sông tự tử. Các nàng tiên trong cung nước thương tôi vô tội, rẽ một đường nước cho tôi thoát chết", ... Học sinh (HS) có thể nêu thêm các chi tiết khác.

- Yếu tố kì ảo có tác dụng mở ra những diễn biến tiếp theo cho câu chuyện, đẩy cốt truyện vận động, đồng thời giúp tác giả tiếp tục khắc họa số phận, phẩm chất của nhân vật Vũ Nương (số phận bất hạnh vì Vũ Nương vẫn luôn bị ám ảnh, dằn vặt bởi nỗi oan chưa được giải toả; là người có tình nghĩa, luôn hướng về gia đình, quê nhà và luôn khát khao được giải oan để giữ khí tiết thanh sạch) và thể hiện tư tưởng nhân đạo (cảm thông với những người phụ nữ có số phận kém may mắn; yêu mến, trân trọng những con người có tâm hồn và phẩm chất cao đẹp).

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Có thể chọn các đoạn khác nhau để phân tích, nhưng cần chi ra sự kết hợp giữa chi tiết đời thường và chi tiết ki ảo

Đoạn "Lúc đến nhà ... biến đi mất"

Ở đoạn trên, các chi tiết như Phan kể chuyện với Trương ở nhà, Trương lập đàn tràng ở bến Hoàng Giang, Trương gọi vợ, ... là các chỉ tiết đời thường, trần tục, hoàn toàn có thể có thật. Còn các chỉ tiết như Trương nhận lại chiếc hoa vàng, Vũ Nương ngồi trên một chiếc kiệu hoa đứng ở giữa dòng, theo sau có đến năm mươi chiếc xe cờ tán, võng lọng, rực rỡ đầy sông, lúc ẩn, lúc hiện, bông nàng loang loáng mờ nhạt dần mà biến đi mất, ... là chỉ tiết không có thật. Ngay trong một chi tiết nhỏ cũng có sự kết hợp các yếu tố đời thường và kì ảo. Chẳng hạn: việc Trương nhận lại chiếc hoa vàng từ Phan. Chiếc hoa vàng là một vật dụng có thật, một đổ vật của Vũ Nương, Nhưng việc Phan nhận chiếc hoa vàng từ Vũ Nương ở chỗ của Linh Phi để rồi về nhà trao lại cho Trương thì lại là kì ảo. Nhìn chung, sự kết hợp giữa các chi tiết trên giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn, vừa hư vừa thực, vừa gắn với những vấn để của cuộc sống hàng ngày, gần gũi với mọi người vừa thể hiện trí tưởng tượng phong phú và ước mơ của tác giả về những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Qua câu chuyện về cuộc đời của nhân vật Vũ Nương, truyện đặt ra vấn đề và số phận oan trái của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, thể hiện sự thương xót đối với những người phụ nữ bất hạnh, kém may mẫn, đồng thời bộc lộ cái nhìn nhận hậu, mong ước những điều tốt đẹp sẽ đến với họ. Truyện cũng ngợi ca vẻ đẹp truyền thống của người phụ nữ Việt Nam: nết na, hiểu thuận, ...

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc văn bản, đưa ra lời giải phù hợp

Nhờ chi tiết cái bóng tác giả đã cho thấy rõ phẩm chất của các nhân vật trong truyện. Ngoài ra tác giả còn lên án, tố cáo xã hội phong kiến tàn ác đã khiến số phận người phụ nữ mong manh, bế tắc. Qua đó khiến ta trân trọng, nâng niu vẻ đẹp của người phụ nữ ngày nay, họ đều có quyền lên tiếng, đấu tranh để bảo vệ cho thân phận của mình.