2. Tổng kết phần Tập làm văna) Đọc bản tổng kết về các kiểu văn bản đã học trong chương trình ngữ...
Câu hỏi:
2. Tổng kết phần Tập làm văn
a) Đọc bản tổng kết về các kiểu văn bản đã học trong chương trình ngữ văn THCS và trả lời các câu hỏi nêu dưới:
(1) Hãy cho biết sự khác nhau của các kiểu văn bản trên. (Gợi ý: Tự sự khác miêu tả như thế nào? Thuyết minh khác tự sự và miêu tả như thế nào? Văn bản biểu cảm khác văn bản thuyết minh ở đâu? Văn bản nghị luận khác văn bản điều hành ở những điểm nào? Hãy nêu các phương thức biểu đạt cơ bản của mỗi kiểu để làm sáng tỏ các câu hỏi trên.)
Câu trả lời:
Người trả lời: GV. Đỗ Đăng Phương
Để trả lời câu hỏi trên, bạn cần làm các bước sau:1. Xác định sự khác nhau giữa các kiểu văn bản: tự sự, miêu tả, thuyết minh, biểu cảm, nghị luận, và điều hành.2. Trình bày một cách tổng quát về các đặc điểm cơ bản của mỗi kiểu văn bản.3. Tập trung vào những điểm khác nhau giữa các kiểu văn bản để trả lời câu hỏi.Để trả lời câu hỏi "Hãy cho biết sự khác nhau của các kiểu văn bản trên", bạn cần nêu rõ các điểm sau:- Văn bản tự sự trình bày về các sự kiện liên quan với nhau cùng với quan hệ giữa chúng, thể hiện thái độ của tác giả.- Văn bản miêu tả tái hiện các đặc điểm của sự vật, hiện tượng để người đọc có thể cảm nhận và hiểu rõ hơn về chúng.- Văn bản thuyết minh chủ yếu tập trung vào việc trình bày thông tin, nguyên nhân, kết quả hoặc tính bổ ích của một sự vật, hiện tượng để làm cho người đọc hiểu rõ hơn.- Văn bản biểu cảm truyền đạt cảm xúc, tình cảm của tác giả đến người đọc để tạo ra sự đồng cảm và xúc động.- Văn bản nghị luận trình bày tư tưởng, quan điểm thông qua việc lập luận và đưa ra các luận điểm.- Văn bản điều hành chủ yếu trình bày về quyết định, nguyện vọng của cá nhân hoặc tổ chức đối với các cơ quan quản lí và công chúng.Những khác biệt này giúp phân biệt rõ ràng giữa các kiểu văn bản và hiểu rõ hơn về mục đích, cách trình bày và đặc điểm riêng của từng loại văn bản.
Câu hỏi liên quan:
- A. Hoạt động khởi độngEm hãy quan sát các hình ảnh và cho biết:a) Theo cảm nhận của em, sáng tác...
- B. Hoạt động hình thành kiến thức1. Đọc văn bản Bắc Sơn2. Tìm hiểu văn bảna)Thuật lại diễn...
- b) Nêu tình huống bất ngờ, gay cấn được tác giả xây dựng trong đoạn trích. Tình huống ấy có tác...
- c) Chỉ ra xung đột cơ bản của lớp kịch. Xung đột đó đã cho thấy tâm trạng, tính cách của các nhân...
- d)Nhận xét về nghệ thuật viết kịch của Nguyễn Huy Tưởng trong các lớp kịch này.
- C. Hoạt động luyện tập1. Tổng kết phần văn học nước ngoàia)Hoàn thành bảng tổng kết văn học...
- (2)Các kiểu văn bản trên có thể thay thế cho nhau được hay không? Vì sao?
- (3)Các phương thức biểu đạt trên có thể phối hợp với nhau trong một văn bản cụ thể hay không?...
- (4)Từ bảng trên, hãy cho biết kiểu văn bản và hình thức thể hiện, thể loại tác phẩm văn học...
- (5) Kiểu văn bản tự sự và thể loại văn học tự sự khác nhau như thế nào? Tính nghệ thuật trong tác...
- (6)Kiểu văn bản biểu cảm và thể loại văn học trữ tình giống và khác nhau ở những điểm nào?...
- (7)Tác phẩm nghị luận có cần các yếu tố thuyết minh, miêu tả, tự sự không? Cần ở mức độ nào,...
- b)Phần Văn và Tập làm văn có mối quan hệ với nhau như thế nào? Hãy nêu ví dụ cho thấy mối...
- c)Phần Tiếng Việt có quan hệ như thế nào với phần Văn và Tập làm văn? Nêu ví dụ chứng...
- d)Các phương thức biểu đạt: miêu tả, tự sự, nghị luận, biểu cảm, thuyết minh có ý nghĩa như...
- e) Lập bản đồ tư duy về các kiểu văn bản trọng tâm đã học: văn bản thuyết minh, văn bản tự sự, văn...
Để làm sáng tỏ các câu hỏi trên, cần phân biệt rõ các đặc điểm và cách biểu đạt của từng kiểu văn bản, từ đó so sánh và tóm lược ra sự khác nhau giữa chúng. Việc thực hành viết văn bản theo từng kiểu cũng sẽ giúp hiểu rõ hơn và áp dụng linh hoạt các phương pháp biểu đạt trong việc sáng tỏ ý kiến, ý định của mình trong các bài văn sau này.
Các phương thức biểu đạt cơ bản của mỗi kiểu văn bản như sau: Trong tự sự, người viết thường sử dụng ngôn ngữ cá nhân, chân thực, trực tiếp. Trong miêu tả, viết tả về hình ảnh, âm thanh, mùi vị, cảm nhận của tác giả. Trong thuyết minh, sử dụng lý lẽ, chứng cứ rõ ràng, logic. Văn bản biểu cảm sử dụng ngôn ngữ nghệ thuật, cảm xúc, hình ảnh. Văn bản nghị luận sử dụng lập luận đúng đắn, công pháp logic để thuyết phục độc giả.
Sự khác nhau của các kiểu văn bản như sau: Tự sự là việc tường thuật một sự kiện theo cách cá nhân, miêu tả là việc mô tả một hiện tượng, sự vật theo những góc nhìn khác nhau. Thuyết minh khác tự sự và miêu tả bởi việc giải thích, phân tích, cung cấp thông tin, công bố kết quả nghiên cứu. Văn bản biểu cảm thường sử dụng ngôn ngữ nghệ thuật để diễn đạt cảm xúc, tâm trạng, đánh giá. Văn bản nghị luận chứa đựng lập luận, bằng chứng để thuyết phục độc giả, còn văn bản điều hành thường dùng trong các văn bản pháp lý, hướng dẫn, quy định các quy trình hành chính.