Soạn bài Thực hành tiếng việt: nghệ thuật sử dụng điển cố trong tác phẩm văn học

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc lại tri thức ngữ văn phần thực hành tiếng Việt

Phân tích điển cố trong đoạn trích "Đền thiêng cửa bể":

1. "Dời củi khỏi bếp tranh, để phòng cháy trước khi chưa cháy, dùng dâu ràng của tổ để ngừa mưa trước lúc chưa mưa":

- Điển cố: "Dời củi khỏi bếp tranh" xuất phát từ bài thơ "Dạ Tạ" của Đỗ Phủ.

- Ý nghĩa: Câu nói này thể hiện tầm quan trọng của việc phòng ngừa, chủ động ứng phó với nguy cơ trước khi nó xảy ra.

2. "Thần là kẻ thiếp hèn mọn, tên tự Bích Châu, lúc nhỏ sinh ở bồng môn, khi lớn được hầu nơi tiêu thất":

- Điển cố:

+ "Bồng môn": Nơi sinh của vua Nghiêu.

+ "Tiêu thất": Nơi vua Thuấn trị vì.

- Ý nghĩa: Bích Châu tự nhận mình là người thấp kém, không đáng kể, nhưng đã từng được vua Nghiêu, vua Thuấn trọng dụng.

3. "Xin bày tỏ mười điều băn khoăn tấc dạ":

- Điển cố: "Mười điều" là mười điều tấu sớ của Trình Diên trong "Hán thư".

- Ý nghĩa: Bích Châu muốn bày tỏ mười điều quan tâm, lo lắng của mình về việc cai trị đất nước.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc lại tri thức ngữ văn phần thực hành tiếng Việt

Tác dụng của sử dụng điển cố trong đoạn văn:

- Tăng tính biểu cảm: giúp bộc lộ được nỗi buồn của nhân vật, góp phần thể hiện tâm trạng của nhân vật.

- Tăng tính thuyết phục: có bằng chứng xác thực trong câu nói khiến lời nói của nhân vật trở nên uy tín hơn.

- Còn giúp thể hiện ý đồ của tác giả: Tác giả muốn mượn câu chuyện trong điển cố để làm nổi bật câu chuyện của mình.

Phương pháp giải

Phương pháp giải:Đọc lại tri thức ngữ văn phần thực hành tiếng Việt

- “Hoa quả sơn” và “Thủy Liêm Động”: là điển cố, tên gọi của một ngọn núi trong tác phẩm Tây Du Kí của Ngô Thừa Ân

- Tác dụng: Thể hiện sự tinh tế trong nghệ thuật sáng tạo. Những từ này không chỉ làm tăng tính gợi tả và biểu cảm của câu thơ, mà còn kích thích sự liên tưởng của độc giả và làm cho nội dung của câu thơ trở nên sâu sắc và ý nghĩa hơn.