o) Trong các đoạn trích sau đây, những câu nào là câu cầu khiến? Chúng được dùng để làm...
o) Trong các đoạn trích sau đây, những câu nào là câu cầu khiến? Chúng được dùng để làm gì?
(1) Đứa con gái lớn gồng đôi thúng không bước vào. Ông cất tiếng hỏi :
- ở ngoài ấy làm gì mà lâu thế mày ?
Không để đứa con kịp trả lời, ông lão nhỏm dậy vơ lấy cái nón :
- ở nhà trông em nhá ! Đừng có đi đâu đấy.
(Kim Lân, Làng)
(2) Nghe mẹ nó bảo gọi ba vào ăn cơm thì nó bảo lại :
- Thì má cứ kêu đi.
Mẹ nó đâm nổi giận quơ đũa bếp doạ đánh, nó phải gọi nhưng lại nói trổng :
- Vô ăn cơm !
Anh Sáu vẫn ngồi im, giả vờ không nghe, chờ nó gọi "Ba vô ăn cơm". Con bé cứ đứng trong bếp nói vọng ra :
- Cơm chín rồi !
Anh cũng không quay lại. Con bé bực quá, quay lại mẹ và bảo :
- Con kêu rồi mà người ta không nghe.
Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
Bước 1: Đọc kỹ các đoạn trích và xác định các câu cầu khiến.
Bước 2: Xác định mục đích sử dụng của các câu cầu khiến đó.
Bước 3: Viết câu trả lời cho câu hỏi, liệt kê các câu cầu khiến và mục đích sử dụng của chúng.
Câu trả lời:
Những câu cầu khiến trong các đoạn trích:
(1) Ở nhà trông em nhá! (ra lệnh)
Đừng có đi đâu đấy. (ra lệnh)
Mục đích sử dụng: Đây là câu lệnh, ra lệnh cho đứa con gái không được đi ra ngoài.
(2) Thì má cứ kêu đi. (dùng để yêu cầu)
Vô ăn cơm! (yêu cầu)
Cơm chín rồi! (vốn là câu trần thuật nhưng ở đây được dùng với mục đích cầu khiến.)
Mục đích sử dụng: Câu yêu cầu và cầu khiến trong việc gọi ba vào ăn cơm và thể hiện sự bực tức của con bé khi không được nghe theo ý.
- A. Hoạt động khởi độngĐọc đoạn văn và trả lời câu hỏi:Người em như rung lên, em quỳ xuống và đọc...
- B. Hoạt động hình thành kiến thức1. Đọc văn bản Bố của Xi - mông2. Tìm hiểu văn bảna) Xác định bố...
- b) Phân tích tâm trạng của Xi – mông qua ý nghĩ, cảm xúc, hành động và lời nói của nhân vật trong...
- c) Tìm những chi tiết miêu tả ngôi nhà của chị Blăng – sốt, thái độ của chị đối với khách, tâm...
- d)Nêu diễn biến tâm trạng của Phi - líp qua các giai đoạn: khi gặp Xi - mông; trên đường đưa...
- e)Truyện Bố của Xi – mông gửi đến người đọc thông điệp gì?
- C. Hoạt động luyện tập1.Chi tiết nào trong truyện Bố của Xi – mông để lại cho em ấn tượng sâu...
- 2. Ôn tập về truyệna)Lập bảng thống kê tác phẩm truyện hiện đại Việt Nam đã học trong...
- b)Các tác phẩm truyện sau Cách mạng tháng Tám 1945 trong bảng thống kê trên đã phản ánh được...
- c)Hình ảnh các thế hệ con người Việt Nam yêu nước trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và...
- d)Trong số các nhân vật của những tác phẩm truyện được học ở lớp 9, em có ấn tượng sâu sắc...
- e)Các tác phẩm truyện ở lớp 9 đã được trần thuật theo các ngôi kể nào? Những truyện nào có...
- g)Ở những truyện nào, tác giả sáng tác được tình huống truyện đặc sắc? Phân tích một tình...
- 3. Tổng kết về ngữ pháp (tiếp theo)a)Kể tên các thành phần chính, thành phần phụ của câu; nêu...
- b)Hãy phân tích thành phần của các câu sau đây:(1) Đôi càng tôi mẫm...
- c)Kể tên và nêu dấu hiệu nhận biết các thành phần biệt lập của câu vào bảng sau:Thành...
- d)Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm dưới đây là thành phần gì của câu.(1)Có...
- e)Tìm chủ ngữ, vị ngữ trong các câu đơn sau đây:(1)Những nghệ sĩ không những ghi lại...
- f)Trong những đoạn trích sau đây, câu nào là câu đặc biệt?(1)Chợt ông lão lặng hẳn đi,...
- g)Hãy tìm câu ghép trong các đoạn trích sau đây:(1)Tác phẩm nghệ thuật nào cũng...
- h)Hoàn thành bảng sau để chỉ ra kiểu quan hệ về nghĩa giữa các về trong những câu ghép dưới...
- i)Từ mỗi cặp câu đơn sau đây, hãy tạo ra những câu ghép chỉ các kiểu quan hệ nguyên nhân,...
- k) Tìm câu rút gọn trong đoạn trích sau:Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động...
- l)Trong các đoạn trích sau đây (trích từ truyện ngắnNhững ngôi sao xa xôicủa Lê...
- m) Hãy biến đổi các câu sau đây thành câu bị động.Câu chủ độngCâu bị động(1) Người thợ thủ công...
- n) Trong các đoạn trích sau đây, những câu nào là câu nghi vấn? Chúng có được dùng để hỏi không?Bà...
- p) Câu nói của anh Sáu trong đoạn trích sau đây có hình thức của kiểu câu nào (trần thuật, nghi vấn...
- D. Hoạt động vận dụng1.Hãy tưởng tượng và viết tiếp đoạn kết của đoạn trích Bố của Xi – mông...
- 2.Nếu gặp nhân vật có hoành cảnh tương tự như Xi mông, em sẽ nghĩ gì và làm gì? Trình bày...
Trong đoạn trích thứ hai, câu cầu khiến cuối cùng là 'Ba vô ăn cơm.' được dùng để gọi ba vào ăn cơm nhưng anh Sáu giả vờ không nghe.
Trong đoạn trích thứ hai, câu cầu khiến tiếp theo là 'Vô ăn cơm!' được dùng để yêu cầu ba vào ăn cơm.
Trong đoạn trích thứ hai, câu cầu khiến là 'Thì má cứ kêu đi.' được dùng để trả lời mẹ và yêu cầu mẹ kêu ba vào ăn cơm.
Trong đoạn trích thứ nhất, câu cầu khiến tiếp theo là 'ở nhà trông em nhá! Đừng có đi đâu đấy.' được dùng để yêu cầu đứa con gái lớn ở nhà và không đi đâu xa.
Trong đoạn trích thứ nhất, câu cầu khiến là 'ở ngoài ấy làm gì mà lâu thế mày?' được dùng để hỏi đứa con gái lớn về việc đứa con đã làm ở ngoài.