Câu hỏi 5.Lập bảng so sánh hai nhân vật tri huyện và để lại theo các tiêu chí: chức phận,...

Có thể lập bảng so sánh như sau:

| Tiêu chí | Tri huyện | Đề lại |
|-----------|-----------------|---------------------------|
| Chức phận | Cai quản 1 huyện ở Việt Nam thời phong kiến và được duy trì trong thời thuộc Pháp; vị trí, uy thế lớn. | Viên thư kí ở huyện đường |
| Tính cách | Kẻ ăn trên ngồi trước, quen sống phóng đãng; tự tung tự cứ, bất chấp công lí, đạo lí, miễn sao vơ vét được nhiều của; nịnh hót, tính toán, vơ vét. | Nghêo khốc, thái độ không công bằng, nóng nảy, thích thách thức |
| Hành động | - Thảo mai với Sò để lấy lợi; - Xử Ốc mức năm năm tù, Nghêu mức đòn năm chục trượng, Lí trưởng đòi ăn lót cần phạt trừng gió năm mươi quân tiền; - Tìm cách xử Sò và Hến nhưng phải kiên nhẫn và thận trọng. | - Nghêu đòi ăn lót cần phạt trừng gió năm mươi đồng; - Yêu cầu tỉnh trấn xử nhanh chóng nhưng cũng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng. |

Câu trả lời:

Từ bảng so sánh trên, ta có thể thấy được sự đối lập về chức phận, tính cách và hành động của hai nhân vật. Tri huyện đại diện cho quyền lực và tham vọng, với hành động chỉ quan tâm đến việc lợi dụng người khác và vơ vét. Trong khi đó, Đề lại thì thể hiện sự tham lam, ác độc và không công bằng. Cả hai nhân vật đều gặp gỡ nhau ở bản chất tham lam và mánh khoé đục khoét người dân. Sự “phối hợp hoạt động” của cả hai khiến cho xã hội trở nên thối nát và gây ra nhiều tai họa cho người dân. Điều này giúp hiểu sâu thêm nội dung của cảnh tuồng Huyện đường, về sự tham vọng, sự nguy hiểm của quyền lực và tình hình xã hội phức tạp thời phong kiến.