Soạn bài Thu hứng
Phân tích chi tiết bài thơ Thu hứng
Mùa thu trong bài thơ được tái hiện qua các yếu tố sau:
- Màu sắc: Màu trắng của sương trời, xanh thẳm của lòng sông, màu bạc của mây tạo nên bức tranh buồn và ảm đạm của mùa thu.
- Không khí: Ảm đạm, hiu hắt, u buồn, trĩu nặng tâm tư, tạo cảm giác lạnh lẽo và buồn bã.
- Trạng thái vận động của sự vật: Sự vật được mô tả vận động mạnh mẽ, dữ dội, chao đảo. Sự tương đối giữa từ xa đến gần, hòa trộn và đối xứng chặt chẽ.
Phép đối trong bài thơ thể hiện qua các cặp câu thơ như:
- Trong cặp câu thơ 3-4: Sóng vọt lên tận lưng trời, mây sa sầm xuống mặt đất tạo ra hình ảnh đối lập về chiều cao, chiều sâu và chiều xa.
- Trong cặp câu thơ 5-6: Đối tượng cúc & cô chu, lưỡng khai & nhất hệ, tha nhật lệ & cố viên tâm tạo ra sự đối lập và tương phản giữa các yếu tố trong tả cảnh.
Âm thanh của tiếng dao thước may áo, tiếng chày đập vải gợi ra một không khí nhộn nhịp, vui tươi và nhớ nhà. Âm thanh này cũng khuếch tán sâu vào lòng người nỗi nhớ quê hương, tê tái, nhẹ nhàng khắc sâu trong tâm trí của người đọc.
Bài tập và hướng dẫn giải
Câu 1: Mô tả một số đặc điểm cơ bản của thơ Đường luật (bố cục, cách gieo vần, luật bằng – trắc, phép đối) được thể hiện trong bài thơ Thu hứng.
Câu 2: Đối chiếu hai bản dịch thơ với nguyên văn (thông qua bản dịch nghĩa), từ đó, chỉ ra những chỗ hai bản dịch thơ có thể chưa diễn đạt hết sắc thái và ý nghĩa của nguyên văn.
Câu 3: Những hình ảnh và từ ngữ nào được dùng để gọi không khí cảnh thu trong bốn câu đầu của bài thơ? Khung cảnh mùa thu này có thể gợi cho bạn những ấn tượng gì?
Câu 4: Qua các từ ngữ và hình ảnh ở hai câu thơ 5 – 6, người đọc có thể nhận biết được điều gì về nhân vật trữ tình?
Câu 5: Việc mô tả khung cảnh sinh hoạt của con người ở hai câu thơ kết ý nghĩa như thế nào trong việc thể hiện cảm xúc của nhân vật trữ tình?
Câu 6: Thu hứng được viết trong một hoàn cảnh đặc biệt của cuộc đời Đỗ Phủ. Phải chăng tác phẩm chỉ thể hiện nỗi niềm thân phận cá nhân của nhà thơ?
Câu 7: Có ý kiến cho rằng câu thơ nào trong bài thơ cũng thể hiện cảm xúc về mùa thu, nỗi niềm tâm sự của tác giả trong mùa thu. Bạn suy nghĩ gì về ý kiến này?
KẾT NỐI ĐỌC - VIẾT
Những yếu tố làm nên đặc trưng và sức hấp dẫn của thơ Đường luật và thơ hai-cư có nhiều điểm gần gũi nhau. Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) về những điểm tương đồng ấy
PHẦN THAM KHẢO MỞ RỘNG
Câu 1. Giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của văn bản Thu hứng?
Câu hỏi 3: Tìm hiểu về tác giả, tác phẩm, bố cục bài Thu hứng
Câu hỏi 4. Phân tích tác phẩm Thu hứng
Câu hỏi 5. Nhận xét về tầm nhìn của nhà thơ trong bốn câu thơ đầu và bốn câu thơ cuối bài thơ “Thu hứng". Vì sao có sự thay đổi ấy?
Câu hỏi 6. Bài thơ "Thu hứng" tuy không miêu tả trực tiếp tình hình xã hội nhưng vẫn có ý nghĩa hiện thực rộng lớn. Nêu ý kiến của em về nhận định này.
Câu hỏi 7. Nhận xét về mối quan hệ giữa cảnh thu và tình thu ở 4 câu thơ sau của bài thơ “Thu hứng".
Câu hỏi 8. Có gì đặc biệt cách kết thúc bài thơ "Thu hứng"?