Giải bài tập Hoá học 11 Chân trời sáng tạo bài 2 Cân bằng trong dung dịch nước

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Các hợp chất acid và base có vai trò rất quan trọng trong đời sống của con người. Acid, base là gì? Làm cách nào có thể xác định nồng độ của dung dịch acid, base. 

1. SỰ ĐIỆN LI, CHẤT ĐIỆN LI, CHẤT KHÔNG ĐIỆN LI

Tìm hiểu hiện tượng điện li

Thảo luận 1. Quan sát hình 2.1 nhận xét hiện tượng xảy ra khi thực hiện thí nghiệm. So sánh tính dẫn điện của nước cất và các dung dịch.

Thảo luận 2. Hãy cho biết nguyên nhân vì sao dung dịch NaCl có tính dẫn điện 

Tìm hiểu sự phân loại các chất điện li

Thảo luận 3. Quan sát hình 2.3, nhận xét về độ sáng của bóng đèn ở các thí nghiệm. Biết rằng nồng độ mol của các dung dịch bằng nhau, cho biết dung dịch nào dẫn điện mạnh, dẫn điện yếu và không dẫn điện

Thảo luận 4. Từ phương trình (1) và (2) nhận xét mức độ phân li của HCl và CH₃COOH trong nước

Thảo luận 5. Nếu nhỏ thêm vài giọt dung dịch NaOH hoặc CH3COONa vào dung dịch CH₃COOH thì cân bằng (7) chuyển dịch theo chiều nào?

Luyện tập. Viết phương trình điện li (nếu có) của các chất sau khi hòa tan vào nước HNO₃ Ca(OH)₂ và BaCl₂.

2. THUYẾT BRONSTED - LOWRY VỀ ACID - BASE

Tìm hiểu về thuyết Bronsted - Lowry về acid - base

Thảo luận 6. Quan sát hình 2.4 và hình 2.5 cho biết chất nào nhận H$^{+}$ chất nào cho H$^{+}$

Thảo luận 7. Nhận xét về vai trò của acid - base trong phân tử H₂O trong các cân bằng ở hình 2.4, hình 2.5 và cân bằng của ion HCO₃ - trong nước.

Luyện tập. Cho phản ứng

(1) CH₃COOH + H₂O⇌ CH3COO- +H3O+

(2) CO₃^2- + H₂O ⇌ HCO₃^- + OH^-

Cho biết chất nào là acid chất nào là base theo thuyết Bronsted Lowry

3. KHÁI NIỆM pH. CHẤT CHỈ THỊ ACID - BASE

Tìm hiểu khái niệm pH

Thảo luận 8. Tính pH của dung dịch có nồng độ H⁺ là 10^-2M

Thảo luận 9. Tính pH của dung dịch có nồng độ OH^- là 10^-4

Thảo luận 10. Quan sát hình 2.6, cho biết khoảng giá trị nào trong thang pH tương ứng với môi trường của dung dịch là acid, base hay trung tính.

Luyện tập.

a) Pha 500ml dung dịch HCl 0,2 M vào 500 ml nước. Tính pH của dung dịch thu được

b) Tính khối lượng NaOH cần để pha 100ml dung dịch NaOH có pH = 12 

Tìm hiểu ý nghĩa của pH trong thực tiễn

Thảo luận 11. Quan sát hình 2.7 cho biết khoảng pH thấp nhất và cao nhất của ở các cơ quan trong hệ tiêu hóa con người

Vận dụng. Đất chua là đất có độ pH dưới 6,5 để cải thiện đất trồng bị chua người nông dân có thể bổ sung chất nào trong các chất sau đây vào đất: CaO. P₂O₅. Giải thích 

Tìm hiểu chất chỉ thị acid - base

Thảo luận 12. Quan sát hình 2.8 Trình bày sự biến đổi màu sắc của chất chỉ thị acid - base trong các dung dịch có độ pH khác nhau

4. CHUẨN ĐỘ ACID - BASE

Tìm hiểu phương pháp chuẩn độ acid - base

Thảo luận 13. Hãy nêu vai trò của chất chỉ thị trong phương pháp chuẩn độ acid - base

Thảo luận 14. Quan sát hình 2.9, giải thích vì sao cần lắc nhẹ dung dịch trong bình tam giác trong khi thực hiện thao tác chuẩn độ.

Thảo luận 15. Viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra trong dung dịch chuẩn độ dung dịch NaOH loãng dung dịch HCl

Thảo luận 16. Quan sát hình 2.10, mô tả hiện tượng thời điểm kết thúc chuẩn độ

Thảo luận 17. Giả sử khi kết thúc chuẩn độ thể tích dung dịch NaOH đã sử dụng là 12,5 ml. Tính nồng độ dung dịch NaOH ban đầu

5. Ý NGHĨA THỰC TIỄN CÂN BẰNG TRONG DUNG DỊCH NƯỚC CỦA ION Al³⁺, Fe³⁺ VÀ CO₃^2-

Tìm hiểu ý nghĩa thực tiễn cân bằng dung dịch nước của ion Al³⁺, Fe³⁺

Thảo luận 18: Tại sao khi bảo quản dung dịch muối M³⁺ trong phòng thí nghiệm người ta thường nhỏ vài giọt dung dịch acid vào lọ đựng dung dịch muối 

Vận dụng: Ngoài tác dụng làm trong nước dung dịch phèn chua còn có khả năng làm sạch gỉ sét trên inox. Giải thích. 

Tìm hiểu ý nghĩa thực tiễn cân bằng trong dung dịch nước của ion CO₃^{2 –}

Thảo luận 19. Giải thích vì sao quá trình thủy phân ion CO₃^{2 –} trong nước làm tăng pH của nước.

Vận dụng. Khi mưa nhiều ngày liên tục có thể làm cho pH của nước ở ao, hồ giảm xuống dưới 6,5 và người ta thường rắc vôi bột để điều chỉnh pH. Giải thích 

BÀI TẬP

Bài tập 1. Một dung dịch có [OH^-] = 2,5.10^-10 M. Tính pH và xác định môi trường dung dịch này. 

Bài tập 2. Tính pH của dung dịch thu được sau khi trộn 40 mL dung dịch HCl 0,5M  và 0,60 mL dung dịch NaOH 0,5M 

Bài tập 3. Một mẫu dịch vị có pH = 2,5. Xác định nồng độ mol của ion H⁺ trong mẫu dịch vị đó 

Bài tập 4. Viết phương trình điện li của các chất sau H₂SO₄, Ba(OH)₂, Al₂(SO₄)₃

Bài tập 5. Ở vùng quê người dân thường dùng phèn chua để làm trong nước nhờ ứng dụng của phản ứng thủy phân ion Al³⁺. Giải thích. Chất hay ion nào là acid, là base trong phản ứng thủy phân Al³⁺

Bài tập 5. Ở vùng quê người dân thường dùng phèn chua để làm trong nước nhờ ứng dụng của phản ứng thủy phân ion Al3+. Giải thích. Chất hay ion nào là acid, là base trong phản ứng thủy phân Al3+

Bài tập 5. Ở vùng quê người dân thường dùng phèn chua để làm trong nước nhờ ứng dụng của phản ứng thủy phân ion Al3+. Giải thích. Chất hay ion nào là acid, là base trong phản ứng thủy phân Al3+