Câu 3: Trên hình vẽ trục chính của một thấu kính là (∆),S là một điểm sáng, S’ là ảnh của S....
Câu hỏi:
Câu 3: Trên hình vẽ trục chính của một thấu kính là (∆), S là một điểm sáng, S’ là ảnh của S. Bằng cách vẽ:
a) Xác định vị trí quang tâm, các tiêu điểm và loại thấu kính.
b) S’ là ảnh thật hay ảo? Tại sao?
Câu trả lời:
Người trả lời: GV. Đỗ Hồng Việt
a)
Cách 1:
- Kẻ đường thẳng nối S với S' và cắt trục chính (∆) tại O, đây chính là vị trí của quang tâm của thấu kính.
- Dựng thấu kính có quang tâm là O và đặt vuông góc với trục chính (∆).
- Vẽ tia sáng từ S song song với trục chính (∆) và cắt thấu kính tại I.
- Nối IS' cắt trục chính (∆) tại F, F chính là tiêu điểm chính của thấu kính.
- Lấy điểm F' đối xứng với F qua O để có tiêu điểm phụ của thấu kính.
Cách 2:
- Kẻ đường thẳng nối S với S' và cắt trục chính (∆) tại O, đây chính là vị trí của quang tâm của thấu kính.
- Đặt vật sáng S trước thấu kính và vẽ tia sáng từ vật S đi vào thấu kính, sau đó dùng nguyên lý đối xứng để tìm ảnh S'.
b)
- S' là ảnh ảo vì khi vật sáng đặt trước một thấu kính phân kỳ, ảnh luôn luôn là ảnh ảo.
Cách 1:
- Kẻ đường thẳng nối S với S' và cắt trục chính (∆) tại O, đây chính là vị trí của quang tâm của thấu kính.
- Dựng thấu kính có quang tâm là O và đặt vuông góc với trục chính (∆).
- Vẽ tia sáng từ S song song với trục chính (∆) và cắt thấu kính tại I.
- Nối IS' cắt trục chính (∆) tại F, F chính là tiêu điểm chính của thấu kính.
- Lấy điểm F' đối xứng với F qua O để có tiêu điểm phụ của thấu kính.
Cách 2:
- Kẻ đường thẳng nối S với S' và cắt trục chính (∆) tại O, đây chính là vị trí của quang tâm của thấu kính.
- Đặt vật sáng S trước thấu kính và vẽ tia sáng từ vật S đi vào thấu kính, sau đó dùng nguyên lý đối xứng để tìm ảnh S'.
b)
- S' là ảnh ảo vì khi vật sáng đặt trước một thấu kính phân kỳ, ảnh luôn luôn là ảnh ảo.
Câu hỏi liên quan:
Lý do S' là ảnh thật là do các tia sáng thực tế đã được chuyển hướng và tập trung tại một điểm cụ thể. Do đó, khi đặt màn hình ở vị trí đó, ta có thể quan sát được ảnh của điểm sáng S.
Ảnh S' của điểm sáng S sẽ được tạo ra tại giao điểm của tia sáng đi qua tiêu điểm gần F1 với tia phản xạ ảo đi qua tiêu điểm xa F2. Ảnh S' là ảnh thật vì nó có thể được thu thập trên màn hình.
Thấu kính được xác định là thấu kính hội tụ (dương) nếu vị trí tiêu điểm gần F1 và tiêu điểm xa F2 cùng nằm về phía cùng một phía với vị trí quang tâm và là thấu kính phân kì (âm) nếu vị trí F1 và F2 nằm ở hai phía khác nhau của vị trí quang tâm.
Các tiêu điểm của thấu kính bao gồm tiêu điểm gần (F1) và tiêu điểm xa (F2). Tiêu điểm gần của thấu kính là điểm mà khi vật đặt ở đó, ảnh sẽ được tạo ra vô cực và tiêu điểm xa là điểm ảnh sẽ được tạo ra vô cực khi vật đặt ở đó.
Để xác định vị trí quang tâm của thấu kính, ta cần vẽ tia gần phản xạ sáng cùng với tia gần phản xạ ảo. Giao điểm của hai tia này là vị trí quang tâm của thấu kính.