Câu 2: (Bài tập 3, sách giáo khoa (SGK)) Tìm thành phần chuyển tiếp, thành phần tình thái trong...
Câu 2: (Bài tập 3, sách giáo khoa (SGK)) Tìm thành phần chuyển tiếp, thành phần tình thái trong những câu dưới đây. Chỉ ra ý nghĩa, tác dụng của mỗi thành phần đó.
a) May ra có lẽ mợ không mắng đâu. (Thạch Lam)
b) Vậy biến đổi khí hậu liên quan thế nào đến nước biển dâng? Trước hết, do nhiệt độ tăng cao, các khối băng, tuyết từ Bắc Cực, Nam Cực và các đỉnh núi cao tan ra, chảy ra biển. [...] Thứ đến, nước dâng do hiện tượng dãn nở nhiệt của nước biển. (Lưu Quang Hưng)
c) Người nhà lí trưởng hình như không dám hành hạ một người ốm nặng, sợ hoặc xảy ra sự gì, hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, muốn nói mà không dám nói. (Ngô Tất Tố)
d) Sơn biết lũ trẻ con các gia đình ấy chắc bây giờ đương đợi mình ở cuối chợ để đánh khăng, đánh đáo. (Thạch Lam)
e) Trong tầm quan sát của Trần Tế Xương, tất cả mọi vấn đề liên quan đến thì cử đều bị “biến dạng” trong mối quan hệ giữa danh và thực, tài và lực, giữa cái cũ lạc hậu nhưng chưa tiêu tan và cái mới vẫn chưa thắng thế. Nói cách khác, thơ Trần Tế Xương đã hoán cải ngay cả những bi kịch thi cử và thất vọng cá nhân thành một chuỗi cười dài. (Nguyễn Hữu Sơn)
e) Thành phần chuyển tiếp: 'Trong tầm quan sát của Trần Tế Xương'; Thành phần tình thái: 'Tất cả mọi vấn đề liên quan đến thì cử đều bị “biến dạng”'. Ý nghĩa: Mô tả quan điểm, suy nghĩ của nhân vật với những vấn đề xã hội. Tác dụng: Truyền đạt thông điệp sâu sắc, phê phán vấn đề xã hội.
d) Thành phần chuyển tiếp: 'Sơn biết lũ trẻ con các gia đình ấy chắc bây giờ'; Thành phần tình thái: 'đương đợi mình ở cuối chợ để đánh khăng, đánh đáo'. Ý nghĩa: Mô tả sự lo lắng, chuẩn bị cho trận đấu sắp diễn ra của nhân vật. Tác dụng: Tạo ra hình ảnh sắp xảy ra một sự kiện quan trọng.
c) Thành phần chuyển tiếp: 'Người nhà lí trưởng hình như không dám'; Thành phần tình thái: 'hành hạ... hắn cứ lóng ngóng ngơ ngác, muốn nói mà không dám nói'. Ý nghĩa: Mô tả tình huống sợ hãi, do dự của nhân vật. Tác dụng: Tạo ra một không khí căng thẳng, lo sợ cho người đọc.
b) Thành phần chuyển tiếp: 'Vậy biến đổi khí hậu liên quan thế nào đến nước biển dâng'; Thành phần tình thái: 'Trước hết... Thứ đến...'. Ý nghĩa: Giới thiệu thông tin, phân tích chi tiết về một vấn đề. Tác dụng: Giúp người đọc hiểu rõ hơn vấn đề được nêu ra.
a) Thành phần chuyển tiếp: 'May ra có lẽ'; Thành phần tình thái: 'mợ không mắng đâu'. Ý nghĩa: Biểu hiện sự nghi ngờ, không chắc chắn của người nói. Tác dụng: Tạo ra một cảm xúc không chắc chắn, lo lắng trong người đọc.