Bài 3: Khí hậu và sông ngòi

A. Hoạt động cơ bản

1. Làm việc với quả Địa cầu

a. Nhớ lại các kiến thức đã học ở lớp 3 về tên và đặc điểm của các đới khí hậu.

b. Chỉ trên quả Địa cầu và nói tên các đới khí hậu ở bán cầu Bắc và bán cầu Nam.

c. Chỉ vị trí của Việt Nam trên quả Địa cầu và cho biết nước ta nằm ở đới khí hậu nào.

d. Ở đới khí hậu đó, nước ta có khí hậu nóng hay lạnh.

3. Quan sát lược đồ hình 1 (trang 61 sách giáo khoa (SGK)) và thực hiện:

a. Chỉ trên hình 1:

• Hướng gió tháng I và hướng gió tháng VII.
• Dãy núi Bạch Mã.
• Miền khí hậu có mùa đông lạnh và miền khí hậu nóng quanh năm.

b. Đọc thông tin trong hình 1, tìm sự khác nhau giữa khí hậu miền Bắc và miền Nam

4. Tìm hiểu ảnh hưởng của khí hậu tới đời sống và sản xuất

a. Dựa vào thực tế ở địa phương, hãy nêu một số ảnh hưởng của khí hậu tới đời sống và sản xuất.

b. Ghi vào vở kết quả thảo luận theo hai bảng dưới đây:

c. Đọc thông tin để bổ sung hiểu biết của em và gạch bút chì dưới những thông tin là mới đối với em.

Khí hậu nước ta nói chung là nóng và mưa nhiều nên cây cối dễ phát triển. Tuy vậy, hằng năm thường hay có bão, có năm mưa lởn gậy lũ lụt, có năm lai xảy ra hạn hán làm ảnh hưởng đến đời sống và hoạt động sản xuất của con người.

d. Hãy kể những hậu quả do lũ lụt hoặc hạn hán gây ra ở địa phương em.

5. Đọc thông tin, quan sát hình và thực hiện

a. Đọc thông tin (trang 75 sách giáo khoa (SGK)).

b. Trả lời các câu hỏi sau:

• Nêu một số đặc điểm của sông ngòi ở nước ta.
• Nước sông lên xuống theo mùa có những ảnh hưởng gì tới đời sống và sản xuất của nhân dân ta?

c. Chỉ trên hình 2 (trang 76 sách giáo khoa (SGK)) và nêu tên một số con sông ở nước ta.

6. Khám phá vai trò của sông ngòi

a. Quan sát các hình dưới đây (trang 77 sách giáo khoa (SGK))

b. Cùng thảo luận về vai trò của sông ngòi đối với đời sống và sản xuất.

c. Đọc thông tin sau để bổ sung hiểu biết cùa em và gạch bút chì dưới những thông tin là mới đối với em.

Sông ngòi bồi đắp nên đồng bằng, cung cấp nước cho sản xuất và đời sống của nhân dân. Sông ngòi còn là đường giao thông quan trọng, nguồn thủy điện lớn và cho ta nhiều thủy sản,...

B. Hoạt động thực hành

1. Làm bài tập

a. Đọc các câu sau và cho biết câu nào đúng, câu nào sai.

a1. Nước ta có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa.

a2. Trong một năm, ở nước ta có hai mùa gió chính.

a3. Khí hậu nước ta không có sự khác biệt giữa các miền.

a4. Mạng lưới sông ngòi nước ta thưa thớt.

a5. Lượng nước sông ngòi nước ta thay đổi theo mùa.

a6. Sông ở nước ta chứa ít phù sa. b) Hãy viết những câu đúng vào vở.

2. Hoàn thành phiếu học tập

C. Hoạt động ứng dụng

1. Liên hệ thực tế Hãy chọn và viết một đoạn văn ngắn (khoảng 5 câu) về khí hậu hoặc dòng sông quê hương em

2. Suy ngẫm và hành động

a. Thảo luận cùng gia đình đế liệt kê một số hành động em có thể tham gia để góp phần bảo vệ dòng sông và ứng phó với biển đổi khí hậu ở địa phương em.

b. Hoàn thành bảng theo mẫu